BHP w czasach cyfrowej transformacji

Projekt jest wyrazem zainteresowania losami zawodowymi i warunkami pracy osób, które świadczą pracę za pośrednictwem platform cyfrowych lub aplikacji mobilnych łączących klientów z usługodawcami. Jedną  z form  pracy za pośrednictwem platformy cyfrowej jest praca na żądanie, np. przewóz osób lub dostarczanie zakupów. Drugą formą jest wykonywanie tzw. mikrozadań, które stanowią  jedynie składową ostatecznego produktu np. kodowanie danych, tagowanie zdjęć, ankietyzacja.  Platformy cyfrowe organizują  pracę różnorodnym grupom pracowników – od  dostawców, poprzez nianie i złote rączki, po wysoko wykwalifikowanych specjalistów  z branży finansów, zarzadzania projektami czy IT itp. Jest to dynamicznie rozwijająca się branża gospodarki, w której uczestniczy coraz więcej usługodawców. Szacuje się, że w 2022 r. blisko 28,5 miliona osób w Unii Europejskiej świadczyło pracę za pośrednictwem platform lub aplikacji. Praca platformowa wydaje się dobrą opcją dla osób, które cenią sobie elastyczność,  możliwość wykonywania jej w dogodnym dla siebie czasie i miejscu. Ceną za tę swobodę jest jednak ryzyko związane  z brakiem ochrony pracy, zabezpieczenia społecznego, koniecznością realizacji usług na granicy ich wartości ekonomicznej, brakiem skutecznych mechanizmów ochrony przed oszustwem czy wyłudzeniem. Ten rodzaj pracy wymyka się wielu regulacjom prawnym,  między innymi tym dotyczącym konieczności  zapewnienia  bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.

prof. Dorota Merecz-Kot, fot. Michał Łepecki
W naszym projekcie  chcemy zbadać  na jakich zasadach i warunkach organizowana jest praca platformowa w różnych krajach Unii Europejskiej, z jakim ryzykiem dla zdrowia i bezpieczeństwa w pracy mierzą się pracownicy platformowi oraz w jaki sposób okoliczności związane z wykonywaniem pracy platformowej wiążą się z ich dobrostanem (zdrowiem psychicznym i somatycznym). Naszą ambicją jest zebranie danych o charakterze  ilościowym i jakościowym, które pozwolą na analizę podobieństw i różnic pomiędzy poszczególnymi krajami, ale także   umożliwią mapowanie  europejskich trendów w obszarze ekonomii współdzielenia. Osią projektu są prospektywne badania pracowników platformowych z Polski, Szwecji, Hiszpanii, Belgii, Danii i Finlandii oraz Wielkiej Brytanii, obejmujące wywiady i  kwestionariusze online.

Drugim celem, jaki sobie stawiamy, jest promowanie rozwiązań na rzecz zdrowia i bezpieczeństwa pracy pracowników platformowych. Aby ten cel osiągnąć zbadamy to jak menadżerowie platform postrzegają warunki bezpieczeństwa i higieny pracy. Przeanalizujemy również cechy platform, które zapewniają zdrowe środowisko pracy oraz regulacje i wyzwania w zakresie BHP, jakie stawia przed pracodawcą platforma pracy. Zbadamy także istniejące w krajach partnerskich rozwiązania systemowe oraz dobre praktyki, określimy obszary deficytu i kierunek, w jakim powinniśmy podążać, aby utrzymać i wzmacniać potencjał zdrowia europejskich pracowników w obszarze ekonomii współdzielenia.

Osiągnięcie zamierzonych celów przyczyni się do powstania nowej wiedzy, która zostanie wykorzystana do sfomułowania wytycznych dotyczących ochrony zdrowia pracowników platformowych dla decydentów, firm i związków zawodowych.